• spoekenboompje.jpg
  • schapendrift.jpg
  • passiebloem.jpg
  • elspeetleger.jpg
  • elspeet01.jpg
  • elspeet-busstation.jpg
  • dezwaan.jpg
  • centrum.jpg

oorlogsverleden Dhr. G. Lokhorst

4 RAZoektocht oorlogsverleden Dhr. G. Lokhorst.

Tijdens het leven van Dhr. G. Lokhorst was natuurlijk wel bekend dat hij in de tweede wereldoorlog “gevochten had” bij de Grebbeberg. Hier werd echter nooit over gesproken.

UitnodigingFoto 1: Uitnodiging reunieNa het overlijden werd echter nog een oude uitnodiging gevonden voor een reünie van oud veldartilleristen (zie foto 1). Dit wekte de belangstelling van enkele kleinkinderen om eens te onderzoeken wat zijn rol hier was geweest. Het was een miniem aanknopingspunt maar het proberen waard.

Een zoektocht binnen de familie bracht geen verdere aanwijzigen aan het licht dan enkele namen van bekenden die Dhr G. Lokhorst uit deze periode had overgehouden. Dit betrof Dhr. Mulderij uit Apeldoorn welke na de oorlog nog regelmatig op bezoek kwam. Daarnaast ook Dhr. Roseboom uit Achterberg die ook levenslang contact onderhouden heeft.

Bij de oproep voor mobilisatie was Dhr. G. Lokhorst op het land aan het werk. Mobilisatie-oproep vond plaats door middel van een geluidswagen. Dit was destijds een gebruikelijke methode. Na ontvangst van dit bericht is hij direct naar huis gegaan. Hij heeft gehoor gegeven aan deze oproep door zich te melden. De opkomstplaats voor Dhr. G. Lokhorst was de Van Essen Kazerne te Ede eind augustus 1939.

Op 3 september had het leger haar oorlogslocaties ingenomen. Het 4e Regiment Artillerie marcheerde in eindeloze colonnes vanuit Ede via de Rijksweg (N224) westwaards, waarbij alle kanonnen nog door paarden werden getrokken.

Hierna werd Dhr. G. Lokhorst gelegerd op een boerderij in de buurt van Ede. Dit blijkt de Corneliahoeve aan de Zichtweg te Ederveen te zijn geweest. Dit is momenteel nog altijd een monumentale boerderij. Dat het deze boerderij betrof is nog duidelijk waarneembaar door de structuur van het metselwerk op oude foto’s te vergelijken met recente foto’s.

Dhr. G. Lokhorst was ingedeeld bij het 4e Regiment Veldartillerie (4 RA), Regimentscommandant was Luitenant-Kolonel H.C. de Man. 4 RA bestond uit 2 afdelingen met elk 12 vuurmonden 7-veld en 1 afdeling met 12 stukken 12.14 houwitsers. Dhr. G. Lokhorst heeft gediend onder 1-4 RA in de functie van stukrijder. Concreet betekende dit dat hij het geschut (7-veld) diende te verplaatsen met paarden tractie. Een 7-veld werd verplaatst met 6 paarden waarbij drie stukrijders elk een tweespan paarden mende Foto 2: 7-veld in actie Foto 2: 7-veld in actie (zie foto 2 – bron Nederlands Artillerie Museum). Het geschut 7-veld betrof een veldkanon van 1250 kg wat werd bediend door 6 kanonniers met Stukscommandant (Wachtmeester). Het bereik van de 7-veld was 6.500 meter en met slanke projectielen tot 10.000 meter. De projectielen betroffen ondermeer brisantgranaten en granaat kartetsen. (zie foto 3: voor een 7-veld kanon. Bron: Nederlands Artillerie Museum).Foto 3: 7-veldFoto 3: 7-veld

Tijdens de mobilisatie werden door 1-4 RA ook niet zo voor de hand liggende werkzaamheden uitgevoerd. Zo werden barakken gebouwd bij kasteel Prattenburg te Veenendaal. Ook zal de verdedigingslinie wel bijgewerkt zijn waarbij de in te nemen stellingen verder beschermd zijn. Hierover is echter weinig informatie bekend, wellicht omdat dit destijds spionage gevoelige informatie betrof. Wel is een tekening van na de meidagen bekend wat een reconstructie is van de stellingen tijdens de oorlogsdagen. Opvallend is natuurlijke bescherming door het toepassen van een inundatie gebied. Deze kaart is met grote zorgvuldigheid gereconstrueerd en zelfs zo nauwkeurig dat deze bij transformatie naar het huidige coördinaten systeem nog goed aansluit op nog altijd bestaande historische gebiedscontouren. Zie bijlage5.jpg

Van familie van een oud oorlogskameraad kwam een leuke foto boven water over de mobilisatie periode. Zie foto 4. Foto 6Foto 4Het is heel opmerkelijk omdat Dhr. G. Lokhorst zich in een heel bijzonder gezelschap bevind. Nader onderzoek van de foto heeft aan het licht gebracht dat er een heel divers gezelschap op de foto waarneembaar is. Zo staat er een Hoefsmid op de foto, maar ook een Ziekendrager, een Ziekenverzorger, een Telegrafist/Seiner. Verder heeft nader onderzoek aangetoond dat er uniformdelen op de foto staan uit diverse tijdsbestekken. Waarschijnlijk had de drager deze nog uit zijn dienstplichtige periode. Zoekgeraakte of versleten uniformdelen zijn wellicht vervangen door meer recente delen in de mobilisatietijd. E.e.a is bijvoorbeeld te zien aan de hoofddeksels welke worden aangeduid met “schuitje oud en schuitje nieuw”.

Het “gewone leven” ging tijdens de mobilisatie gewoon verder. Zo werd bij Dhr Lokhorst op 25 januari 1940 een dochter geboren. Dhr. G. Lokhorst kwam meerdere keren op een geleende fiets vanaf Ederveen naar Staverden, waarbij hij ’s avonds weer terug moest zijn in Ederveen. Dit was natuurlijk niet toegestaan, dit was de reden dat Dhr. G. Lokhorst deze tochten maakte in kleding van de boer van de Cornelia hoeve.

Tijdens de oorlog is 1-4 RA bij gevechtshandelingen betrokken geweest. Hiervan zijn diverse verslagen aanwezig. Deze verslagen geven een beknopt overzicht van de gevechtshandelingen. We dienen ons te realiseren dat de gevechtshandelingen plaatsvonden tussen een leger wat slechts de beschikking had over verouderde middelen versus een destijds zeer modern uitgerust leger.

Op basis van de bekende informatie is voor Dhr. G. Lokhorst een postume onderscheiding aangevraagd en toegekend op 2 februari 2012.

Postuum uitreiking:

Op 2 februari 2012 is Dhr. G. Lokhorst postuum onderscheiden. Zijn rang was stukrijder.

Lijst met onderscheidingen

Een overzicht, een lijst van (militair, verzet) onderscheiden personen Gemeente Nunspeet (Nunspeet, Elspeet, Hulsthorst en Vierhouten) sinds het einde van WOII.(de lijst heeft de status "voorlopig" en kan nog worden aangepast)

VerzetsherdenkingskruisVerzetsherdenkingskruisHet Verzetsherdenkingskruis werd op 31 augustus 1981 toegekend aan:

  1. Burgemeester Smith [uitgereikt door minister president D. (Dries) van Agt]

Het Verzetsherdenkingskruis werd in maart 1983 toegekend aan:

  1. Saarloos   (op basis van activiteiten in hun vorige woonplaats)
  2. Boersema (op basis van activiteiten in hun vorige woonplaats)

Het Verzetsherdenkingskruis werd op 31 augustus 1983 toegekend aan:

  1. G. Wiessenberg [uitgereikt door prinses Margriet op de GWK]

Tante Cor heeft ook een Verzetsherdenkingskruis ontvangen maar daar is de datum van uitreiking niet van bekend.

Het Verzetsherdenkingskruis werd op 19 januari 1984 toegekend aan:

  1. Mr. E. H. von Baumhauer (postuum)
  2. Mevr. Mr. H. J. J. von Baumhauer – Ribbink
  3. W. te Flierhaar
  4. E. J. Evers (postuum)VerzetsherdenkingskruisVerzetsherdenkingskruis
  5. M. Koster (postuum)
  6. W. Mazier
  7. W. Westerhuis
  8. Mevr. J. Mazier – ter Velde
  9. O. w. van der Linde
  10. J. Kattenberg
  11. Mevr. Mr. C. E. A. Houwink
  12. G. J. ten Hoven
  13. P. Doppenberg (postuum, kruis thuisgestuurd)
  14. C. van Schaarenburg (postuum, kruis thuisgestuurd)
  15. L. D. Schaap (postuum)
  16. Mevr. J. Schaap-Maerten
  17. C. Stedehouder
  18. A. de Zeeuw
  19. G. Karsten
  20. Mevr. J. Karsten-Rekers.
  21. A. vos
  22. Mevr. A. Vos-vd Kolk
  23. W. Lindeboom
  24. G. Mazier
  25. J. M. Vos (postuum)

Deze zijn uitgereikt door de CdK M. de Bruijne op 19 januari 1984 in het gemeentehuis van Nunspeet. Twee Verzetsherdenkingskruisen ervan werden thuisgestuurd (zie boven). 

Het Verzetsherdenkingskruis werd op in december 1981 uitgereikt in Lelystad door burgemeester Gruijters.      Mobilisatie OorlogskruisMobilisatie Oorlogskruis

  1. 1.E.B. IJzerman – van Waveren (postuum)
  2. 2.P.B. J. IJzerman (postuum)
  3. 3.A.IJzerman (postuum)

Het Verzetsherdenkingskruis werd op 20 november 1981 toegekend aan:

  1. Dhr. G. (Gerbrand) de Weerd (geboren 11 - 01 - 1916) (overleden 09 - 02 - 1990). Het desbetreffende kruis is een dapper
    ​​
    heidsonderscheiding en is aan hem per post toegezonden op 4 januari 1982 

HetMobilisatie-Oorlogskruis werd in juli 1950 toegekend aan:

  1. 1.P.B.J.(Piet) IJzerman (postuum)
  2. 2.A.A. (Bram) IJzerman

Het Mobilisatie-Oorlogskruis werd op woensdag 10 september 2008 toegekend aan:

  1. Dhr. E. (Evert) Bronkhorst (postuum en uitgereikt door burgemeester D.H.A. van Hemmen) 

Het Mobilisatie-Oorlogskruis werd op zaterdag 28 april 2012 toegekend aan:

  1. Dhr. G. (Gerrit) Lokhorst (postuum en uitgereikt door burgemeester D.H.A. van Hemmen).

Het Mobilisatie-Oorlogskruis werd in 2017 toegekend aan:

  1. Dhr. K. (Kornelis) Noorderijk.

Kornelis Noorderijk te paardKornelis Noorderijk te paard. (Bron: H. (Henk) van Asselt

 

A World waiting to be explored